“`html

Dünya Yaşlı İstismarı Farkındalık Günü: 15 Haziran’da Farkındalık Oluşturma Zamanı

Birleşmiş Milletler (BM), yapılan 66/127 sayılı kararla her yıl 15 Haziran’ı “Dünya Yaşlı İstismarı Farkındalık Günü” olarak ilan etti. Bu özel gün, yaşlı bireylere yönelik istismar, kötü muamele ve ihmal konularında toplumsal farkındalık yaratma amacı taşımaktadır.

Yaşlı istismarı, çeşitli şekillerde gerçekleşebilir. Bunlar arasında “fiziksel”, “psikolojik”, “ekonomik”, “cinsel”, “ihmal” ve “hak istismarı” gibi sorunlar yer alır. Özellikle, yaşlı bireylerin mal varlıklarının ya da maddi kaynaklarının izinsiz kullanımı “ekonomik istismar” olarak tanımlanmaktadır.

Finansal Okuryazarlık ve Erişim Derneği (FODER) Yönetim Kurulu Başkanı Zekeriya Öztürk, AA muhabirine verdiği bilgide, yaşlıların sabit gelirle yaşadıklarını ve bu yüzden bütçelerini dikkatli yönetmenin önemini vurgulayarak, finansal karar alma süreçlerinde tüm yaş gruplarına yönelik bilinçlendirme çalışmalarını sürdürdüklerini belirtti. Öztürk, bütçelerini düzenli yapmanın ve güvenli yatırımlar gerçekleştirmelerinin kritik bir öneme sahip olduğunu ifade etti.

Öztürk, finansal okuryazarlığın gerekliliğine değinerek, “Günümüzde teknolojinin hızla gelişmesi bilgiye ulaşmayı kolaylaştırıyor. Fakat kötü niyetli kişiler, bu bilgileri dolandırıcılık amacıyla kullanma yolları geliştiriyor.” şeklinde uyarılarda bulundu.

2024 yılı itibarıyla Türkiye’de yaşlı bireylere yönelik 169 bin 109 dolandırıcılık vakası bulunduğunu hatırlatan Öztürk, “Telefonla yapılan dolandırıcılık girişimleri, acil durumlarda nakit talep etme, sahte yatırım vaadi ve sosyal medya üzerinden dolandırıcılık gibi eylemlere dikkat edilmesi gerektiğinin altını çizdi.

Yaşlı bireyleri korumak için alınması gereken önlemlere değinen Öztürk, “Tanımadığınız kişilerden gelen yatırım taleplerine dikkat edin. Güvendiğiniz aile üyeleriyle finansal kararlarınızı paylaşmak yararlı olabilir. e-Devlet gibi güvenli dijital platformları öğrenmeye çalışmalısınız. Bankalardan gelen SMS veya aramalardan şüpheleniyorsanız, direkt bankanızla iletişime geçmelisiniz.” şeklinde önerilerde bulundu.

Öztürk, yaşça büyük bireylerin mobil bankacılıkta zorluk yaşadığını ve bu noktada kendilerine sabırlı bir şekilde yardımcı olunması gerektiğini ifade etti. Gelen mesajları birlikte incelemenin, doğru bilgilerle yanlışları ayırt edebilmede önemli bir adım olduğunu belirtti.

Öztürk, tüm bireylerin ücretsiz olarak yararlanabileceği FinKurs platformunu (www.finkus.org) ziyaret etmelerini önererek, buradan alınan kurslar ile finansal okuryazarlıklarını artırabileceklerini aktardı.

50 Yaş Üstündekilerine Öneriler

Tüketiciler Derneği (TÜDER) Genel Başkanı Levent Küçük, yaşlılar da dahil olmak üzere tüm bireyleri dijital dolandırıcılık tehlikelerine karşı korumanın önemine dikkat çekti. Dijital dünyada meydana gelen gelişmelerin, bireylerin yaşlanma sürecinden daha hızlı değiştiğini vurgulayan Küçük, bankacılık işlemlerinde tüketicilerin bilinçli olması gerektiğini ifade etti.

Küçük, emeklilere yönelik maaş promosyonları nedeniyle birçok yaşlı kişinin birden fazla bankada hesabı olduğunu ve bu durumun finansal okuryazarlık eksikliğinden kaynaklı zorluklara yol açabileceğini söyledi. Daha fazla güvenlik tedbiri alınması gerektiğinin altını çizdi.

Küçük, 50 yaş üstü bireyler için e-Devlet sistemine girişte iki aşamalı doğrulama kodu veya yakınlarının onayının sağlanmasının suistimal vakalarını engellemede etkili olabileceğini belirtti.

Dijital Dolandırıcılığın Önlenmesi

Küçük, yaşlı bireylerin cep telefonlarına gelen zararlı reklamlar ve SMS’lerin önemli sorunlar yarattığını söyledi ve bu tür durumlarda dikkatli olunması gerektiğini ekledi. “Vatandaşlar, otomatik reklamlar ve bilinmeyen numaralardan gelen aramalar konusunda temkinli olmalıdır.” dedi.

Finansal Güvenlik İçin Eğitici Çalışmalar

Türkiye Bankalar Birliği (TBB) Yönetim Kurulu Başkanı Alpaslan Çakar, yaşlı bireyler ve tüm vatandaşlar için dijital eğitim programları hazırladıklarını bildirdi. Çakar, ATM kullanımı, internet ve mobil bankacılık uygulamalarında dikkat edilmesi gereken dolandırıcılık yöntemleri hakkında kısa videolar içeren bir eğitim serisi sunduklarını söyledi.

Bankacılık sektörünün dijital dönüşümle hızla geliştiğini vurgulayan Çakar, kullanıcıların işlem yaparken daha dikkatli olmalarının önemine işaret etti. Bu bağlamda, güvenlik önlemleri ve finansal okuryazarlık eğitimlerinin artırılması gerektiğini belirtti. Eğitimlere daha fazla katılım sağlamak amacıyla, içeriklerin Türkiye Bankalar Birliği Eğitim Merkezi’nin “@TBBEgitim” YouTube hesabından izlenebileceğini sözlerine ekledi.

“`